maandag 24 juni 2013

Waarom

Pedagogen roemen het: het nieuwsgierige kind. Het kind dat vragen stelt, over alles, want het is heel leergierig. Zijn behoefte naar kennis is groot en wij opvoeders moeten dit stimuleren met uitgebreide en duidelijke antwoorden. Nooit mogen wij deze honger naar kennis enigszins afzwakken, iedere vraag moet geduldig, liefdevol en uitgebreid beantwoord worden. Niet enkel dienen deze vragen met woorden beantwoord te worden, nee, als het even kan, is beeldmateriaal of audio het minste wat bij een goede uitleg om de hoek komt kijken. Verboden zijn de antwoorden: 'daarom' en 'omdat ik het zeg'. Niets is zo dodelijk voor de honger van het nieuwsgierige kind, zo kwetsend voor de fantasie, als een 'daarom'.

Leergierig is goed, leuk ook. Zoonlief kreeg op zijn Nintendo DS het spel 'Lego Star Wars' en sinds dien is zijn honger naar kennis over Star Wars niet te stillen. Hij leest er alles over, heeft het er met vriendjes over en kwam helemaal enthousiast thuis met het verhaal dat er waarschijnlijk een Star Wars 7 aan zat te komen! Toen ik grapte dat, kom hoe heet hij ook al weer, zeker zonder geld zat en daarom een deel 7 op de markt ging brengen, zei hij doodleuk: 'Je bedoelt George Lucas zeker?'.
Hij kent alle personages uit alle films. Hij heeft vorige week de eerste film mogen kijken, hij wist al helemaal hoe de film ging en wat er precies ging gebeuren. Uiteraard word ik weleens (oke, met regelmaat) doodmoe van alle Star Wars verhalen. Vooral de weg van en naar school zijn uitgelezen kansen om mij te overhoren over Star Wars. 'Weet jij... ik wel!, namelijk...' en dan is meneer gerust tien minuten aan het woord en heb ik hooguit 10 seconden begrepen waar hij het over had. Ik weet wel waarom hij de wandelingen uitkiest voor de verhalen: ik kan nergens heen. Ik ben gedwongen om te luisteren. Thuis ga ik ondertussen de vaatwasser uitruimen, of de tafel dekken. Maar van en naar school, dat is vier keer per dag zeker tien minuten onverdeelde aandacht. Zijn zusje loopt met haar ene hand in mijn hand en de van de andere hand zit haar duim in haar mond. Ze weet ook alles van Star Wars, van haar broer geleerd. Haar vervelen de verhalen nooit en ze luistert, iedere dag weer, vol interesse.
Dit soort specifieke leergierigheid, leuk, goed, soms beetje vermoeiend, maar te doen. We grappen regelmatig dat we hopen dat als hij straks net zoveel interesse in een taal of in wiskunde heeft, we ook heel blij zijn.

Er is ook nog een ander soort nieuwsgierigheid, dat in de vorm van vragen. Kinderen zijn verwonderd over de wereld. Snap ik. Ik begrijp ook heel veel niet. En dan kun je daar een vraag over stellen, prima. Geef ik antwoord op, verwonder mee, of geef uitleg, met of zonder hulpmiddelen. Maar er zijn grenzen. Ik krijg sterk de indruk dat kinderen weten van die pedagogen die hebben gezegd dat je geen 'daarom' meer mag zeggen. Dat vinden ze zelf ook heel vervelend, want mag je je als kind ook nog gewoon iets afvragen zonder dat je een uitgebreid antwoord krijgt waardoor je je volgende vraag alweer bent vergeten?
En dus hebben kinderen een deal met elkaar gemaakt, we gaan zoveel vragen, dat ze wel weer moeten gaan antwoorden met 'daarom'!
Kinderen stellen gemiddeld 288 vragen per dag. Ik heb er twee, tel maar uit. Geen wonder dat ik moe ben aan het einde van een dag en dat mijn zus naar haar werk gaat om uit te rusten.
Om te bewijzen dat het gewoon een complot is van de kids hier een greep uit de vragen van de afgelopen week:

'Waarom moet ik een jas aan?'
'Waarom regent het dan?'
'Waarom is het zo heet?'
'Waarom is het warm als het 30 graden is?'
'Waarom wordt het niet koeler?'
'Waarom gaan we lopen naar school?'
'Waarom is met de auto gaan zonde?'
'Waarom vliegt die vogel niet weg?'
'Waarom heeft hij geen zin om te vliegen?'
'Waarom is hij moe?'
'Waarom heeft hij dan niet rustiger aan gedaan?'
'Waarom is het gras gemaaid?'
'Waarom ruimen ze dat gras dan niet even op?'
'Waarom moet ik twee boterhammen?'
'Waarom moet ik groot worden?'
'Als ik niet groot wil worden, mag ik dan maar 1 boterham?'
'Waarom niet?'
'Waarom heeft Biko lange haren?'
'Waarom hoort dat zo?'
'Waarom hebben alle andere Aushonden dat ook?'
'Waarom maken ze dan geen Aushond met korter haar?'
'Waarom eten we zoveel lekkere dingen deze week?'
'Waarom mag ik geen twee snoepjes?'
'Waarom is dat niet goed voor mijn tanden?'
'Waarom krijg je van suiker gaatjes?'
'Waarom bestaat er geen suiker waar je geen gaatjes van krijgt?'
'Waarom weet je dat niet?'
'Waarom heb jij zo'n wijde broek aan?'
'Waarom vind je dat leuk?'
'Waarom geef je eerst Biko te eten en dan de katten?'
'Waarom doe je dat dan niet andersom?'
'Waarom mag ik maar een kwartier op de DS?'
'Waarom is gewoon spelen goed voor me?'
'Waarom gaan we picknicken?'
'Waarom mag ik geen twee ijsjes?'
'Waarom kunnen eenden zwemmen én vliegen?'
'Waarom kan een mus dan niet zwemmen?'
'Waarom moet ik altijd als eerste onder de douche?'
'Waarom kunnen we geen babykatje houden?'
'Waarom hebben we er al genoeg?'
'Waarom zijn papa en jij nog niet getrouwd?'
'Wanneer gaan jullie dan trouwen?'
'Waarom moet ik dat aan papa vragen?'
'Wanneer gaan papa en jij vrijen om een kindje te maken?'
'Waarom weet je dat niet?'
'Waarom heb je zo'n dikke buik als er geen kindje in zit?'
'Waarom heb je buikvet?'
'Waarom hou je van snoepen?'
'Waarom ga je dan niet sporten?'
'Waarom kijk je zo boos?'
'Waarom heeft Opa zijn sleutelbotje gebroken?'
'Waarom liep hij tegen een fietsenstalling aan?'
'Waarom lette Opa dan niet goed op?'
'Waarom kunnen ze Opa niet een andere keer opereren zodat ik niet over hoef te blijven?'
'Waarom houden ze daar geen rekening mee?'
'Oma, waarom ben jij zo dik?'
'Waarom mag ik dat niet vragen, Oma is toch dik?'

En de ergste:
'Waarom, daarom?'